පිටස්තරයා – 21

පසුදා උදෑසනම විශ්ව අවදි වුනේ හිතේ ලොකු සතුටක් සිතේ දරාගෙන…. මාස එකහමාරකට පමණ පසු ආයෙම පර්යේෂණාගාරය වෙත යන්න ලැබීම ගැන සතුටක් වගේම ඒ කාළය තුළ කිසිදු වැඩක් නොකර සිය පුනරුත්ථාපන කටයුතු වෙනුවෙන්ම මහන්සි වීම නිසා තරමක ඒකාකාරී බවක් විශ්වගේ සිත තුළ තිබුණා. එකම වෙනස වූයේ සිය මාමාත් නැන්දාත් තමා වෙනුවෙන් සියළු කටයුතු ඉටු කරදීම පමණයි. තව නොබෝ  දිනකින්ම ඔවුනුත් නැවත ශ්‍රී ලංකාව බලා යන නිසා නැවතත් තමා තනි වන බව සිතුනත් දැන් ඔහුගේ තනියට මොලී නිතරම ලඟ ගැවසෙන නිසා එවැනි තනිකමක් නොදැනේවි යැයි විශ්වගේ යටිහිත පවසන අයුරක් ඔහුට හිතුනා…

මාමාගේත් නැන්දාගේත් දෙපා නැමඳ විශ්ව නාවික පර්යේෂණ ආයතනය බලා යාමට ඊයේ තමාට ලැබුණ අළුත්ම වාහනයේ නැඟුන විශ්වට තරමක සැහැල්ලුවක් දැනුනා…

Welcome Back ! යනුවෙන් සඳහන් කළ බැනර් එකක් සිය පර්යේෂණාගාරයේ  එල්ලා තිබෙනු විශ්ව දුර තියාම දුටුවා… ඔහුගේ මුහුණේ සිනාවක් ඇඳුනේ ඉබේටම… තමා තවමත් නාවික පර්යේෂණායතනයේ ඒ කුඩා පවුලේ සාමාජිකයෙකු බව ඔහුට මතක් වුනා…

සුපුරුදු පරිදි තම මේසයට යන විට කාර්යාලයේ වෙනදා මේ වෙලාවට නොඑන අය මෙන්ම සිය ප්‍රධානීන් දෙදෙනා වන නීල් ෆියු සහ ඩෙනිස් ලිපර්ඩ් දෙදෙනාත් පැමිණ සිටියා….

Welcome Back son,. ! ආචාර්ය ඩෙනිස් ලිපර්ඩ් විශ්ව ඉදිරියට පැමිණ වැළඳ ගත්තෙ කවදාවත් නැති විදියේ හෘදයාංගම බවකින්..

ඒ සමගම වගේ මොලී කාර්යාලයට පැමිණියේ කේක් ගෙඩියක් ද රැගෙන…

ආ….. එච්චරයි අඩුවකට තිබුණෙ…..

ඔන්න මම විශ්ව නිසාම නිර්මාංශ කේක් ගෙඩියක් හදාගෙන ආවා…..

හැමදෙනාම විශ්ව නැවතත් සේවයට පැමිණීම ගැන සුභ පැතුවා….. කේක් බෙදාගෙන තේ පානයෙන් අනතුරුව වැඩ පටන් ගන්න යන අතරේ නීල් සහ ඩෙනිස් දෙදෙනාම විශ්වත් මොලීවත් නීල්ගේ කාර්යාලයට කැඳවූවා…

දැන් ඉතිං විශ්වට ආයෙම පුරුදු පරිදි වැඩ පටන් ගන්න පුළුවන් නේද ? නීල් විශ්ව දෙස බලාගෙන ඇසුවෙ පිළිතුරක් බලාපොරොත්තුවෙන්ම නොවෙයි.

ඔව් නීල්, දැන් මට 100% ක් හොඳයි… ආයෙම අතපසු වුන වැඩත් එක්කම කරන්න පුළුවන් වේවි…

ඒක හොඳයි.. මොකද අපේ අළුත් පර්යේෂණය අත ගගා ඉන්න පුළුවන් එකක් නොවෙයි.. මේක වැදගත් වෙන්නෙ අපට පමණක් නොවෙයි මුළු ලෝකයටම… ආචාර්ය ඩෙනිස් ලිපර්ඩ් නැවත වතාවක් විශ්වගේත් මොලීගේත් පර්යේෂණය පිළිබඳ විස්තර රාශියක් කියාගෙන ගියේ සමහර කරුණු විශ්වට අමතක වී ඇතැයි සිතා විය හැකියි. නමුත් ඒ සියල්ල විශ්වට හොඳින් මතක තිබුණා.

දැන් ඩෙනිස් කියන්නෙ අපට මේ පර්යේෂණය සඳහා ඒ ඒ ස්ථානවලට යන්න වෙනවා කියන එකද ?

ඔව්…. සමහරවිට අපට මේ පර්යේෂණයේ ක්‍ෂෙත්‍ර පරීක්‍ෂණ සඳහා අදාල ස්ථානයටම යන්න සිදු වේවි. ඒකට අපට අදාල බලධාරීන්ගෙන් අවසර ගන්න වෙනවා. ඒ නිසාම අපට අපේ ආයතනය සමඟ ඇති ඔබේ සම්බන්ධතාවය බිඳ දමා වෙනත් ආයතනයකට සම්බන්ධ කරන්න සිදු වෙනවා. නාවික පර්යේෂණ ආයතනය මගින් වෙනත් රටක මෙවැනි පර්යේෂණයක් සිදු කරනවා කියන්නේ ඒ රටවල සැකය කෙළින්ම අප දෙස යොමු වෙන එකයි. නමුත් විශ්ව විද්‍යාලයක පර්යේෂණයක් විදියට මෙය සිදු කෙරුණොත් ඒ සැකය අප වෙත යොමු වෙන්නෙ නැහැ. අපි ඔබ දෙදෙනා යවන්නේ විශ්ව විද්‍යාලයක සිසුන් දෙදෙනකු විදියට.. අදාල ලියකියවලි සියල්ල අපි සූදානම් කරන්නම්.

ළඟදිම යන්න ඕන වෙයිද ? මොලී ඇසුවෙ ඒ සියල්ල අවසන..

නැහැ නැහැ… අපි දැනට සෑහෙන කාළයක් මෙහේම පර්යේෂණය සිදු කරගෙන යන්න පුළුවනි… නමුත් හරියටම ගුරුත්‍ව ක්‍ෂෙත්‍රවල අගයයන් නිර්ණය කරන්න නම් අපට ඒ ස්ථානයටම යන්න වෙනවා.

කමක් නෑ.. මමත් මගේ ආචාර්ය උපාධි පර්යේෂණයට ඒ වගේ තැන් වලට ගිහින් තිබෙන නිසා ඒ ගැන ලොකු ප්‍රශ්නයක් මට නම් නැහැ… පොඩ්ඩක් අමාරු ඒ ඒ පරිසරයට අනුගත වන එක… හරියටම මාස ගණනාවක කෑම්පින් ට්‍රිප් එකක් ගියා වගේ. එච්චරයි… වැඩියත්ම හොඳ දේ තමයි ඒ ඒ රටවල සංස්කෘතීන්ට බැඳෙන එක… සමහරු අපි දිහා බලන්නෙ සැකයෙන්.. ඒ සැකය දුරු කරගන්න හොඳම විදිය තමයි ඒ ප්‍රදේශවල මිනිස්සු එක්ක සහයෝගයෙන් කටයුතු කිරීම.. අන්තිමට අපට ඒ මිනිස්සු බොහොම ආදරයෙන් සලකන්න ගන්නවා….

හරි එහෙනම්.. අපි ඉක්මනින්ම වැඩ පටන් ගනිමු… අපි දන්නවා විශ්ව අනතුරට පත්වෙලා සිටි කාළෙ මොලී මේ පර්යේෂණයට අදාල ගණනය කිරීම් බොහොමයක් නිම කළ බව.. ඒ වගේම විශ්වත් අදාල පර්යේෂණ පත්‍රිකා කියවලා නිසි අවබෝධයක් ලැබූ බව.. ඒ නිසා මේ පර්යේෂණය තවදුරටත් පහු කරන එකේ තේරුමක් නැහැ… ආචාර්ය ලිපර්ඩ් සිය තට්ටය අතගාමින් පැවසුවා..

වෙන මොනවත් ප්‍රශ්න තියෙනවද ? අවසන නීල් ඇසුවේ සාකච්ඡාව නිමා කරන අටියෙන්…

නැහැ… මටනම් නැහැ… මොලීට නම් ප්‍රශ්න තියෙනවද දන්නෙ නෑ..

නැහැ… මටත් කිසි ප්‍රශ්නයක් නැහැ…

එහෙනම් අපි සතියකින් ආයෙම හමුවෙමු.

 

සිය මාමාත් නැන්දාත් වොෂිංටන් රීගන් ගුවන් තොටුපලට හැරලූ විශ්වට දැනුනේ කවදාවත් නොදැනුන තනිකමක්. කුඩා කාළයේ තනිවම ජීවිතය ගත වූවාට වඩා සමීප බැඳීම් කිහිපයක්ම මෑතකදී ඇති වූ බව ඔහුට සිතුනේ තනිවම රිය පදවාගෙන නවාතැන වෙත පැමිණෙන ගමනේදී. සෙනසුරාදා දිනයක් නිසාත්, කරන්නට සුවිශේෂී යමක් නොතිබුණ නිසාත්, ඔහු සිය වාහනය වොෂිංටන් බෞද්ධ විහාරයට හැරවූයේ අත්ථදස්සි හිමියන් බැහැ දැක සිත සන්සුන් කර ගැනීමට සිතාගෙන.

ආ… කොහොමද ඉලංදාරියා ? කවදාවත් නොතිබූ සමීපබවකින් ස්වාමීන් වහන්සේ විශ්ව ඇමතූවිට ඔහු ඇත්තටම පුදුම වුනා.

දැන් නම් සියයට සියයක්ම හොඳයි ස්වාමීන් වහන්ස….

මට විශ්ව එක්ක කතා කරන්න ගොඩක් දේවල් තිබුණා. නමුත් පහුගිය දවස්වල විශ්ව බොහොම කාර්යබහුලව සිටි නිසා මම කතා කරන්නවත් ගියේ නැහැ. ඔයා මෙතැනට අද ආපු එක බොහොම හොඳ දෙයක්. අද පන්සලේ භාවනා වැඩසටහනත් නැති නිසා අපට නිදහසේ කතා කරන්නට පුළුවනි. අපි යමු භාවනා කුටිය පැත්තට…

අත්ථදස්සි හිමියන් එසේ පවසද්දී විශ්වට දැනුනෙ කුතුහලය පිරි සැහැල්ලුවක්, විශ්වටත් අවශ්‍ය වෙලා තිබුණේ ස්වාමීන් වහන්සේ සමග තමන්ගේ සිතේ පිරී තිබූ බොහෝ දේ පවසා එය හිස් කරගන්නට…

:::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::

මට නම් අර කෙල්ල අල්ලන්නෙ නෑ … සුමනසේකර මහත්මිය සිය සැමියාට රහසින් පැවසුවේ කණස්සල්ලෙන්…

නීලා…. සුදුපුතා කියන්නෙ බොහොම දැනුම් තේරුම් තියෙන බුද්ධිමත් ළමයෙක්, එයා කවදාවත් මෝඩ තීරණයක් ගන්නෙ නෑ…

කවදත් බොහොම සන්සුන්ව කරුණු කාරණා සොයා බලා කතා කරන සුමනසේකර මහතා සිය බිරියට පැවසුවා…

ඒක මම දන්නවා.. ඒ වුනත් කෙල්ලො ඉස්සරහා තාපසයෙක්ගෙ වුනත් සිල් බිඳෙන බව අමතක කරන්න එපා…

ඔව් ඉතිං… මම ඔයාට අහු නොවෙන්න මගෙත් සසර ගමන කොච්චර කෙටි වෙන්න ඉඩ තිබුණද ?……

අනේ යන්න…. කවුද මාව හොයාගෙන අපේ ගෙදර ආවෙ. ? … සුමනසේකර මහත්මිය තරමක නුරුස්සන බැල්මක් හෙළුවෙ සිය සැමියා තරහ ගැස්වීමට….

::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::

දැන් කොහොමද විශ්වගෙ සෞඛ්‍ය තත්ත්‍වය ? හිමියන් කතාවට මුල පිරුවා…

ශාරීරිකව නම් සියයට සියයක්ම සනීප ගතියක් දැනෙනවා. නමුත් තවමත් සුපුරුදු පරිදි ව්‍යායාම කරන්න බැරි නිසා තරමක අපහසුවක් දැනෙනවා. ලබන සතියේ ඉඳලා ආයෙම ව්‍යායාම කරන්න පටන් ගන්න ඕන. මානසිකව නම් තරමක් ව්‍යාකූලයි..

මට තේරෙනවා… විශ්ව ඉන්නෙ දොලොවක් අතර තනි වෙලා… එහෙම නේද ?

නැහැ ස්වාමීන් වහන්ස… දෙලොවක් අතර නෙවෙයි… ඒත් ව්‍යාකූළයි….

දරුවෝ… මට හිත් කියවන්න බැරි වුනාට අංග ලක්‍ෂණ සහ හැසිරීම් රටා හොඳට වැටහෙනවා. ඔයාට කවදාවත් නැතිව හිත ව්‍යාකූල වෙලා තියෙන්නේ ඔය ස්ත්‍රී පරාණ දෙක නිසා…. මට තේරෙනවා…

හරි එහෙමයි කියමුකෝ… ඒත් ස්වාමීන් වහන්ස, මට හරියට භාවනාවක් කරන්නවත් හිත එකඟ කරගන්න අමාරුයිනෙ… ඉස්සර කිසිම අවස්ථාවක එහෙම වුනේ නෑ,..

අමතක කරන්න එපා විශ්ව, ඔයාගෙ හිත දවස් ගාණක් වෙනම ලෝකයක සැරි සරලා, පාලනයකින් තොරව ඉබාගාතේ ඇවිදලා ආයෙම ශරීරයට ආපු හිතක්, ඒකෙදි ඔයා දන්නා සහ නොදන්නා බොහෝ දෙනෙකුගේ හිත් එක්ක දැනුවත්ව හෝ නොදැනුවත්ව ගණුදෙනු රාශියක් කරලයි නැවත ආවෙ… කාටවත් නොකීවත්, මම ඒ බව හොඳින්ම දැක්කා,  ඔබට පියවි සිහිය නැති අවස්ථාවෙ ඔබ බොහෝ දෙනෙක් එක්ක ගණුදෙනු කළා… ඒ හැම දෙයක්ම යන්ත්‍රවල සටහන් නොවුනත්, මට හොඳින්ම දැනුනා… ඔයාට තිබුණ එකම වාසිය ඔයාගෙ හිත ඔයාගෙ ශරීරය දමා නොගිය එකයි. එහෙම ගියා නම් අද ඔයා ජීවතුන් අතර නැහැ.. හිත එලියට ආපු හැම වෙලාවකම ආපහු යවන්න ඔයා දන්න කීප දෙනෙක්ම ඔයාගෙ වටේ හිටියා… අමතක කරන්න එපා….

විශ්ව සිය මුව අයාගෙන බලා සිටියේ අත්ථදස්සි හිමියෝ කවදාකවත් බොරුවක් වංචාවක් කරන කෙනෙක් හෝ නිශ්ඵල යමක් නොපවසන කෙනෙකු නිසාමයි. නමුත් හිමියන්ගේ මුහුණේ පවා එවන් කිසිදු හැඟීමක් තිබුණේ නැහැ… ඒ නිසාම විශ්ව විමසුම් සහගත බැල්මකින් හිමියන් දෙස බලා සිටියා…

ඔව් විශ්ව… අපට නොපෙනෙන, අපි නොදන්නා මානයන් ලෝකයේ හැම තැනම තියෙනවා. අපට පේන සහ ඇසෙන පරාසයට වඩා වෙනස් බොහෝ පරාසයන්වල ජීවය තිබෙන්නට පුළුවනි.  අපි දෙවියන් බඹුන් සහ භූතයන් කියලා කියන්නේ මෙන්න මේ අපේ පරාසයන්ගේ සීමාවන්ට එහා ගිය වස්තූන් වන්නට පුළුවනි. නමුත්, ඒ කතාවට නොවෙයි අද ඔබ පැමිණියේ…

එහෙමයි ස්වාමීන් වහන්ස…. මට යම් සැකයක් තිබෙනවා මගේ අවට සිටින අය මට ඇත්ත සඟවනවා කියලා. මේ හැඟීම මට හැමදාම දැනෙන අනාරක්‍ෂිත බව නිසා දැනුන දෙයක්ද, එහෙමත් නැතිනම් අනතුරෙන් සිහිය එනවිට සිතේ තිබූ හිස්බව නිසා දැනුන දෙයක්ද කියලා කියන්න මම දන්නෙ නෑ,. නමුත් මට කවදාවත් නැති විදියට හිතේ අවිශ්වාසයක් ගොඩ නැඟිලා තිබෙනවා.

කොහනේද ඒ අවිශ්වාසය දැනෙන්නෙ ? විශ්ව හිතනවද  කවුරු හරි ඔබව මුලාවක දාන්න, එහෙමත් නැතිනම් අමාරුවක දාන්න කටයුතු කරනවා කියලා ?

එහෙමයි ස්වාමින් වහන්ස… මට හිතෙනවා මගේ මේ අනතුරත් කවුරුහරි ඕනෑකමින්ම කළ එකක් කියලා. කවදාවත් නැති විදයට මගේ ශරීරයට වද දුන්නා. දැනටමත් ඇඟ ඇතුලේ යකඩ කූරු, වෙනත් දෑ බොහොමයක් ඇතුල් කරලා. කවදාවත් ආගන්තුක දෙයක් ඇඟට ඇතුලත් කරගත්තෙ නැති මට ඒක බොහොම වදයක්. ඒ විතරක් නෙවෙයි.. මගේ ජීවත්වීමේ රටාව සම්පූර්ණයෙන්ම වෙනස් වුනා. ඇත්තෙන්ම මගේ ඇඟ දැන් අපිරිසිදුයි… ඒක මට යථා තත්ත්‍වයට ගේන්න ඕන. නැතිනම් මම බොහොම දුර්වල වෙනවා.

විශ්ව තමන්ගේ සිතේ පවතින ව්‍යාකූලබව ස්වාමීන් වහන්සේට කියා පෑවා…

අත්ථදස්සි හිමියෝ ඒ සියල්ල අසා සිටියේ සක්මන් කරමින්. අවසානයේ පොත් රාක්කයකින් රැගෙන ආවෙ බොහොම පුරාණ පුස්ථකයක්…

මේ පොත ගැන විශ්වට අමුතුවෙන් කියන්න දෙයක් නෑනෙ… මේ පොතෙන් තමයි සූර්යබණ්ඩාර මහත්මයා විශ්වගෙ ජීවිතය ගොඩදාන්න අවශ්‍ය බෙහෙත හොයා ගත්තෙ…

මේක විශ්වට කියවන්න අමාරු වෙන්නෙ නෑ… ඒ විතරක් නෙවෙයි, මම තව බෙහෙත් වට්ටෝරුවක් ලියලා දෙන්නම්, හොයා ගන්න අමාරු වෙන එකක් නෑ.. මේ ලෝකෙ මිනිස්සු නොදන්න බොහොමයක් දේවල් පරිසරයටයි ජලයටයි කරන්න පුළුවනි. ඒ වගේම විශ්ව හිත එකඟ කරගන්න වෙනවා. ශරීරය නැවත පාලනයට ගන්න. හිතයි ශරීරයයි එක විදියට පාලනයට නතුකරගන්නෙ නැතිව ඔබ හිතන තැනට ලංවෙන්න අමාරුයි.

ආගන්තුක ද්‍රව්‍ය ශරීරයට ඇතුළු වුනා කියලා ලතැවෙන්න එපා. ඒවා කොහොම වුනත් භෞතිකව ශරීරය ඇතුලෙ තියෙනවා මිසක්, රසායනිකව ඔබේ ශරිරය එක්ක ක්‍රියා කරන්නෙ නැහැ. ඒ නිසා ඒවා ඔයාගෙ පැවැත්මට බාධාවක් වෙන එකක් නැහැ කියලා හිතාගන්න.

අත්ථදස්සි හිමියෝ විශ්වට තවත් බොහෝ දෑ පැවසුවා… විශ්ව සාවධානව අසා සිටියා මිසක් වෙනත් කිසිවක් කියන්න ගියේ නැහැ…..

නමුත්, බොහොමයක් දේ ගැන විමසිලිමත් වෙන්න. පිටතින් පෙනෙන දේ ඇතුලත නැතිවෙන්න පුළුවනි, කිසිම දෙයක් සියයට සියයක් විශ්වාස කරන්න එපා. අවසානයේ අත්ථදස්සි හිමියෝ වදාරා සිටියා….

::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::

දැන් මොකද කරන්නෙ ? මිනිහා ජෙනී එක්ක එකට වැඩ කරන නිසාම අපට වාසිය වැඩියි, නමුත්, අපිව අවිශ්වාස කරයිද ?

ජේසන්  එසේ ඇසුවේ සති අන්තයේ සිය සගයින් දෙදෙනා සමගින් මධුවිතක් තොලගාන අතරේ. තවමත් ඔවුන් තිදෙනාම සොයන, ජෙනරාල් වෙලිංටන් සහ අද්මිරාල් බවර්  සැක කරන විශ්වගේ සුවිශේෂීතාවය කුමක්දැයි සොයා ගන්නට තිදෙනාම සමත් වී නැහැ. මේ නිසා ඔවුන් දන්නා සියළුම උපක්‍රම මේ සඳහා යොදවන්න ඔවුන් ක්‍රියා කළා… ඔත්තු බලන ඉලෙක්ට්‍රොණික උපාංග සවි කිරීම, සමීපතමයෙකු යෙදවීම ආදී සියල්ල ඔවුන් උපයෝගී කර ගත්තත්, තවමත්, කිසිම සුවිශේෂී දෙයක් සොයාගැනීමට ඔවුන් අසමත් වුනා…

මාත් එක්ක වැඩ කරන එක හරි, නමුත් එයා අපිව විශ්වාස කළත්, මම හිතන්නෙ නැහැ එයා අපි හිතන තරම් වැදගත් කෙනෙක් කියලා. අපි කොච්චර මේ වගේ මෙහෙයුම් කරලා තියෙනවද ? මට නම් ඒ එකකවත් තිබුණ හැඟීමෙන් සියයට දහයක්වත් වැදගත්කමක් දැනෙන්නෙ නැහැ මේ ගැන.

සමහරවිට ඔයාට එයා ගැන හැඟීමක් ඇති නිසා වෙන්න බැරිද ? මයික් ඇසුවේ කුතුහලයෙන්..

මටයි කියලා එහෙමත්ම හැඟීමක් නෑ… ඔයාල දෙන්නා මගේ ගැන නොදන්නවා නෙවෙයිනෙ…

සමහරවිට මේක බොහොම හෙමින් යන මෙහෙයුමක් නිසා වෙන්න පුළුවන්. වෙන ඒවයෙ තියෙන ඉක්මන්බව මේකෙ නැහැ… ඒ මදිවට මට පර්යේෂණ කරන්නත් වෙලා…

කෝකටත් මම කතා කරලා බලන්නම්. සමහරවිට ඉරිදා දවසේ එළියට යන්න යොදා ගන්න බැරි වෙන එකක් නැහැ….

:::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::

පිටස්තරයා – 20

ඉන් පසුව එළැඹුන සතිය පුරාවටම විශ්ව සිය පාදය සවිමත් කර ගැනීමේ ව්‍යායාම් වල නිරත වුනා…. ක්‍රම ක්‍රමයෙන් මානසික ඒකාග්‍රතාවය තීවෘ කර ගැනීමටත් සිය සිරුරේ පරිපූර්ණතාවය කරා ලඟා කර ගැනීමටත් ඔහු වෙහෙසුනා….. කිහිප වතාවක් මොලී පැමිණ ඔහුගේ සැපදුක් සොයා බැලුවත්, විශේෂ යමක් සිදු වූයේ නැහැ… සති කිහිපයක්ම ඇමරිකාවේ ගත කළ සුමනසේකර යුවල නැවතත් ශ්‍රී ලංකාව බලා යා යුතු බවට සිතා බැලුවා… විශ්වගේ පාදයත් සෑහෙන තරමක සුවයක් ලබා ඇති නිසාත්, ඔහුට බොහෝ දේ තනිවම කරගත හැකිව තිබූ නිසාත්, ඔවුන් දැන් ලංකාව බලා යා යුතු යැයි  සැම දෙනාටම දැනුනා….. ඒ අතර දිනක මොලී පැමිණියේ තවත් අළුත්ම ආරංචියක් රැගෙන….

විශ්වගෙ කාර් එකට මොකද කරන්නෙ ? මොලී ඇසුවෙ යමක් හිතේ තබාගෙන

මට රක්‍ෂණ ආයතනයෙන් කතා කරලා කිවුවා කාර් එක ආයෙම හදන්න බෑ කියලා..

ඔයාට අළුත් කාර් එකක් ලැබෙන්නයි යන්නෙ..

ඒක නම් හොඳයි. කොහොමද ඒක ඔයා දන්නෙ ?

මම නීල් එක්ක කතා කළා…. නීල් මගෙන් විස්තර ඇහුවා… මම පොලීසියට කතා කරලා ඒ අයගෙන් විස්තර අරගෙන නීල් එක්ක කතා කරලා රක්‍ෂණ සමාගමට කතා කළා… කාර් එක නැවත ගොඩ ගන්න බැරි අන්දමට විනාශ වෙලා ඉවරයි. ඒ නිසාම නීල් රක්‍ෂණ සමාගමට කතා කරලා බැලුවා අළුතින් කාර් එකක් ගන්න පුළුවන් වේවිද කියලා. ඒ අය කිසි ප්‍රශ්නයක් නැතිව කාර් එකක් දෙන්න සූදානම්… ඔයාට තියෙන්නෙ මාත් එක්ක ගිහින් ලිය කියවිලි සහතික කරලා කාර් එක ගේන එක විතරයි…. මට ඔයා කැමති දවසක් කියන්න… මම ඔයාව එක්කරගෙන යන්නම්..

බොහොම ස්තූතියි මොලී… මම හිත හිතා හිටියෙ කාර් එකට මොනවා කරන්නද කියලා…. කොහොමද අළුතෙන් කාර් එකක් ගන්න පුළුවන් වෙන්නෙ ? මගේ කාර් එක ටිකක් පරණයි නෙ….

ඔයා දන්නවනෙ විශ්ව, නීල්ට තියෙන සම්බන්ධතා…. හැරත්, ඔයා වැඩ කරන්නෙ නාවික පර්යේෂණ ආයතනයෙ කියන එක අමතක කරන්න එපා…. ඔයා ගැන ඒ අය සෑහෙන බලාපොරොත්තු තියාගෙන ඉන්නෙ.

මොලී, ලොකු මාමලා තව දවස් දෙකකින් ආපහු ලංකාවට යන්නයි හදන්නෙ…. ඊට ඉස්සරවෙලා අපි ආයෙම පුනරුත්ථාපන මධ්‍යස්ථානයට ගිහින් මගේ ප්‍රගතිය බලාගෙන එන්න ඕන… මටත් දැන්  මෙහෙම ගෙදරටම වෙලා ඉඳලා ඇති වෙලා තියෙන්නෙ… ඔයාට පුළුවන්ද හෙට හවසට මාව එහේට එක්කරගෙන යන්න ? පුළුවන් නම් ලොකු උදව්වක්. විශ්ව බොහොම සෙමෙන් ඇසුවේ ඔහුට කාගෙන්වත් උදවු ඉල්ලලා පුරුද්දක් නැති නිසා.

අයියෝ ඕක මොකද්ද විශ්ව ? ඔයාට ඕක උදව්වක් නෙවෙයි… මම දැන්මම නීල් ට පණිවුඩයක් යවන්නම් නිවාඩු ඉල්ලලා… අපි හෙට පුනරුත්ථාපන මධ්‍යස්ථානයට ගිහින් ඒකත් කරගෙන කාර් එකේ වැඩෙත් බලාගෙනම එමු…. එතකොට ඉතිං වැඩ දෙකම එක දවසකින් ඉවර කරගන්න පුළුවන් නෙ…. අපි හෙට යනකොට මේ දෙන්නත් අපි එක්ක එනවද ? මොලී ඇසුවෙ පසෙක රූපවාහිනිය නරඹමින් සිටි සුමනසේකර යුවල පෙන්වමින්…

ඔව්… ඒ දෙන්නට ගීතිකා හමු වෙලා ස්තුති කරන්න ඕනලු… ලංකාවෙ උදවිය නෙ… කොහොමත් අපේ අය එහෙම තමයි.. සුළු උදව්වක් කළත් ඒ අයට කෘතගුණ සලකන්න අමතක කරන්නෙ නැහැ…

පුනරුත්ථාපනය වන අතරතුරේම මොලී ගෙනැවිත් තිබූ පර්යේෂණ පත්‍රිකා සියල්ලම හොඳින් අධ්‍යයනය කළ විශ්ව සිය පර්යේෂණය පිළිබඳ හොඳ දැනුමක් මෙන්ම සැලසුම් රාශියක් සකසා තිබුණා. එය මොලීට නොකිවුවත්, ඇගේ සිතැඟි දැනගැනීමේ අටියෙන් විශ්ව පර්යේෂණාගාරය පිළිබඳ ප්‍රශ්න කළා.

ඉතිං… කොහොමද පර්යේෂණාගාරය ? මම දැන් මාසයක්ම ගියේ නැති නිසා ආයෙම ඔක්කෝම අළුතෙන් පටන් ගන්න වෙයි වගේ….

නැහැ නැහැ…. කිසිම දෙයක් වෙනස් වෙලා නැහැ…. හැමෝම කතා කරන්නෙ නම් විශ්වට සිදුවුන දේ ගැන. කට්ටිය ඔයාව බලන්න එන්න ඕන කියලා සැලසුම් කළත්, ඔයාට සනීප වෙන්න ඉඩ දෙන්න ඕන නිසාම එයාලව එන එක මම වැඩිය උනන්දු කළේ නැහැ. කොහොමත් තව ටික දවසකින් ඔයා වැඩට යන නිසා ඒ අයට එච්චරම අවශ්‍යතාවයක් නැති ගානයි. මම මේ දවස්වල සැලසුම් කරන්නෙ අපි දෙන්නට භාර දීපු පර්යේෂණය ගැන…. ගොඩක් වෙලාවට ත්‍රිමාණ පරිඝණක වැඩසටහන් විශ්ලේෂණය කරන එක තමයි කරන්නෙ… ඒ ගැන මට නම් සෑහෙන ඉගෙන ගන්න තියෙනවා… ඔයා මම එවපු පර්යේෂණ පත්‍රිකා ටික බැලුවද ?

ඔව්… මේ දවස්වල ඉතිං කළේ ඒකම තමයි… මට අළුත් අදහස් ටිකකුත් ආවා… අපි ආයෙම පර්යේෂණාගාරයට ගියාම ඕවා කතා කරමු.. දැන් පර්යේෂණාගාරයෙ කට්ටිය කොහොමද ?

ඔක්කොම හොඳින් ඉන්නවා…. මෙගන් නම් මාත් එක්ක එච්චර හොඳ හිතක් නැහැ… මම දන්නෙ නැහැ ඒ ඇයි කියලා… නමුත් මම ඔයාට සමීප වෙලා ඉන්නවට එයා වැඩිය කැමති නැති බව තමයි කට්ටිය කියන්නෙ……

ගෑණු ළමයි කොහොමත් ඉරිසියයි නෙ… නේද ? විශ්ව තරමක් උස් හඬින් සිනාසෙමින් පැවසුවා…….

මෙගන් ටිකක් කොහොමත් අමුතුයි නෙ…….. එයා හිතන් ඉන්නෙ ලෝකෙ එයා වටේ කැරකෙනවා කියලනෙ…. ඉතිං හැම දේම මූලිකත්‍වයයි, හැමෝගෙමඅවධානයයි එයාට නැති වුනාම තරහ යනවා…..

ඔන්න ඕක තමයි මොලී මම ගෑණු ළමයි ගැන වැඩි අවධානයක් තිබුනෙ නැත්තෙ…. මට ඔය ප්‍රශ්න විසඳනවට වඩා දැනට ලබන මානසික නිදහස රත්තරං වටිනවා…. බැඳීම් අඩු කරගන්න තරමට මනස සන්සුන්….

එහෙම කියලා බැහැනෙ… අපි සමාජයක එකිනෙකාට බැඳිලයි ඉන්නෙ… ඔයාට පුළුවන්ද තනියම ජීවිතය ගෙනියන්න ? බැහැනෙ… දැන් මේ වෙලාවෙ වුනත් ඔයාට කී දෙනෙක්ගෙ උදව් ඕනද ? මම නැති වුනත් මේ මාමා, නැන්දා දෙන්නා, ඔයාගෙ යාළුවො.. ඒ ඔක්කොම ඔයාගෙ ජීවිතයට බැඳිලා තියෙන්නෙ.. ඔයාට ඒ බැඳුම් නැති කරගන්න නම් කවුරුවත් නැති පලාතක තනියම ජීවත් වෙන්න වෙනවා වනචාරියෙක් වගේ… මම හිතන විදියට මිනිස්සු විතරක් නොවෙයි, සතුන්, ගහකොළ පවා හැම දේකටම බැඳිලයි ඉන්නෙ.. ඒ නිසා තමයි මේ පද්ධතිය සමබරව තියෙන්නෙ.. මේ සම්බන්ධතා නැති වුන දවසට මේ සියල්ල බිඳ වැටෙනවා.. මම දන්නවා ඔයා මීට වඩා මේ කාරණා ගැන දන්න බව… නමුත් මට හිතා ගන්න බැහැ ඇයි ඔයා එහෙම කිවුවෙ කියලා…. හැමදාම තනිවෙලා ජීවත් වෙලා බැහැ විශ්ව…. ජීවිතේ ඉස්සරහට ගෙනියන්න ඕනා… එතැනදි බැඳීම් ඇතිවෙනවා – නැතිවෙනවා.. මට ඔයාට මේ ගැන අමුතුවෙන් කියලා දෙන්න ඕන නැති බවත් මම දන්නවා……

විශ්ව කිසිත් නොකියා අසා සිටියා පමණි.

:::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::

රිචර්ඩ්,…… මට නම් තේරෙන හැටියට මේ අපි දුවන්නෙ කිසිම තේරුමක් නැති දෙයක් පස්සෙ…. ජෙනරාල් වෙලිංටන් සිය මිතුරා සමඟ දුරකථන සංවාදය අරඹමින් පැවසුවේ එතරම් සතුටකින් නොවෙයි.

මම හිතන්නෙත් අපි මේ වෙනුවෙන් වැය කරන සල්ලියි කාලයයි වෙනත් දේකට යොදවන්න පුළුවන්. කොහොම වුනත් තව ටික කාළයක් බලමු… මිනිහා තව සතියකින් විතර වැඩට ඒවි. ඒ අතරේ අපෙන් කෙරෙන්න ඕන වැඩ ටික කරමු…

ඔව්. මම දැනටමත් ඒක අර දෙන්නට භාර දීලයි තියෙන්නෙ… ඒ දෙන්නා ඉතිරි වැඩ ටික බලා ගනීවි… තව සති දෙක තුනක් ඇතුලත අපි මේ ගැන තීරණයක් ගන්න ඕන…

::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::

කොහොමද දැන් කකුල ? කියපු විදියටම ව්‍යායාම් කළා කියලා හිතනවා….. පසුදින සිය ප්‍රගතිය සළකා බැලීමට පුනරුත්ථාපන මධ්‍යස්ථානයට ගිය විගස ගීතිකා සිනාසෙමින් ම කතා බහ ආරම්භ කළා.

කකුල නම් දැන් සෑහෙන්න හොඳයි… ඇත්තටම මට දැනගන්න ඕන මට කවදද වැඩට යන්න පුළුවන් වෙන්නෙ කියන එක තමයි….

හරි අපි බලමු කකුල කොහොමද කියලා… දැන් ඔයාට ලොකු පරීක්‍ෂණ කිහිපයකට මුහුණ දෙන්න වෙනවා… මම හිතන්නෙ ඔයාට ඒක අමාරු වෙන එකක් නැහැ කියලයි…. දැන් ගිහින් ඇඳුම් මාරු කරගෙන එන්න… ඊට පස්සෙ අපි බලමු කොච්චර කාලෙකින් ඔයාට වැඩට යන්න පුළුවන් වෙයිද කියලා…. ගීතිකා නැවතත් පැවසුවා..

ඉතිං මේ දෙන්නා ලඟදිම ලංකාවට යනවද ? විශ්ව ඇඳුම් මාරුකර ගැනීමට  ගිය අතරේ සුමනසේකර යුවල වෙත හැරුණු ගීතිකා විමසුවා.

ඔව් ඩොක්ට.. අපි මේ කියලා යන්නත් එක්කයි ආවෙ.. ඩොක්ට අපේ පුතාට කරපු උදව් නම් කවදාවත් අමතක වෙන්නෙ නැහැ…

අයියෝ සුළු දෙයක් මිසිස් සුමනසේකර, මේ අපි කරන්නෙ රාජකාරිය.. මම මේ ලංකාවෙ කෙනෙකුට මෙහේදි ප්‍රතිකාර කළ පළවෙනි අවස්ථාව.. සාමාන්‍යයෙන් ලංකාවෙ අය ඇමරිකානු හමුදාවෙ සේවය කරනවා අඩුයි නෙ. කොහොමත් විශ්ව කියන්නෙ බොහොම අවබෝධයෙන් වැඩ කරන කෙනෙක්, ඒ වගේම ඉක්මනින්ම සුව වුනා… සමහරවිට ලබන සතියෙ ඉඳලාම වැඩටත් යන්න පුළුවන් වේවි. ඇවිදින හැටියට නම් කිසිම වෙනසක් පේන්න නැහැ.. බොහොම හොඳට ව්‍යායාම කරලා තියෙනවා වගේ…

ඔව් එයා සෑහෙන මහන්සි වුනා ඉක්මනින්ම හොඳ කරගන්න… මොලීත් ඇවිත් නිතර නිතර ඇවිදින්න එක්කන් ගියානෙ….

ආ… ඒක නම් බොහොම හොඳයි… ඇඟට වගේම හිතටත් සහනයක් දැනෙනවා නම් තමයි ඉක්මනටම ලෙඩ හොඳ වෙන්නෙ…. නේද මොලී.. ? ගීතිකා මොලීගෙන් ඇසුවේ මෙතෙක් වෙලා නිහඬවම සවන් දීගෙන සිටි මොලීවත් සාකච්ඡාවට සම්බන්ධ කර ගන්නා අරමුණින්…

ඔව් ගීතිකා, මම බොහෝ වෙලාවට විශ්ව එක්ක ඇවිදින්න ගියා… කිසිම වෙලාවක මැසිවිල්ලක් නැතිව හොඳට ව්‍යායාම් කළා… මමත් හිතන්නෙ අද හොඳ ප්‍රගතියක් තියෙන්න ඕන කියලයි.

මම නම් හිතන්නෙ මට හෙට මැරතන් එකක් දුවන්නත් පුළුවන් වේවි කියලයි….. විශ්ව එසේ කියාගෙන ඔවුන් සිටින තැනට පැමිණියා..

හරි එහෙනම් ඔයාලා ඔතැන ඉන්න, මම විශ්ව එක්ක ගිහින් මොකද වෙලා තියෙන්නෙ කියලා බලාගෙන එන්නම්… එසේ කියා ගීතිකා විශ්වද සමගින් පුනරුත්ථාපන මධ්‍යස්ථානයේ ඇතුලට ගියා.

විශ්ව මොකද දැන් හිතෙන්නෙ ? ගීතිකා විශ්වගේ මුහුණට එබී බලමින් ඇසුවෙ පුනරුත්ථාපනයෙන් පසු ඔහුගෙ සිතිවිලි කෙසේ වෙනස් වෙලාදැයි දැන ගැනීමේ අටියෙන්

හොඳයි, ඒත් මගේ ක්‍රියාකාරීත්‍වය සියයට සියයක්ම ආපසු ලැබිලා නැහැ. මම හිතන්නේ ඊලඟ සති කිහිපය තුළ මට හොඳ ප්‍රගතියක් ලබා ගන්න පුළුවන් වේවි කියලා. මම අද සවස ඉඳලා නැවතත් එළිමහන් ව්‍යායාම පටන් ගන්නයි ඉන්නෙ… මම අහන්න හිටියේ ගීතිකාගෙන් ඒක දැන්මම පටන් ගත්තට කමක් නැද්ද කියලා ?

කමක් නෑ විශ්ව. නමුත් කකුලට එකපාරටම වැඩිය බර දෙන්න එපා. තවමත් හරිහැටි සුව වෙලා නැහැනෙ. හයියෙන් ඇවිද්දට කමක් නෑ… තවම දුවන්න කරන්න යන්න එපා. මොනවා වුනත් දාලා තියෙන ටයිටේනියම් කොටස් අපේ ඇඟත් එක්ක පෑහෙන්නෙ නෑනෙ… ඒකට සෑහෙන කලක් යනවා.

කොහොමත් ඔයාට සති දෙකකට වතාවක් මෙහාට එන්න වෙනවා පුනරුත්ථාපනයේ ප්‍රගතිය බලන්න. මම ඔයාට ව්‍යායාම කාලසටහනක් දෙනවා. ඒකට අනුව කළා නම් අතුරු ආබාධ ඇති වෙන්නෙත් නෑ,..

යමු… ඉතිරි පරීක්‍ෂණ ටික ඉවර කරන්න…

 

ප්ලාස්ටික් පොලිතින් පිළිස්සීමෙන් ඇතිවිය හැකි ලිංගික විකෘති

මිනිසාටත් සත්ත්‍වයාටත් පොදු එකම ලෝකයේ ජලය හැරුණුකොටගෙන යමෙකුට වැදගත් දෙයක් වේ නම්, ඒ හුස්ම ගන්නා වාතයයි. කිසිවෙකු කවදාවත් මේ ගැන උනන්දු නොවන්නේ වාතය ඉබේම සහ නොමිලේම පෙනහළු වෙත ගමන් කරන නිසායි. දියේ ගිළුණු කෙනෙකු හෝ කිසියම් කරුණක් නිසා හුස්ම හිරවුණු කෙනෙකු හැරෙන්නට වාතයේ අවශ්‍යතාවය කොපමණක්ද කියා අපට නොතේරෙන්නේ මේ නිසයි. මේ තාක් දුරට සුවිශාල වායු දූෂණයක් ලංකාවේ දක්නට නොලැබෙන නිසා සහ එය ජාතික ව්‍යසනයක් තරමට පැතිර ගොස් නොමැති නිසා අපේ අවධානය මේ වෙත යොමු වී නැහැ. නමුත්, පසුගිය දශකයට වඩා මේ දශකයේ පෙනහළු ආබාධ වැඩිවීම, පෙනහළු පිළිකා ප්‍රමාණය වැඩිවීම වැනි හේතු වලට සෘජුව හෝ වක්‍රාකාරව වාතයේ අපවිත්‍රබව බලපා ඇති බව අධ්‍යයනය කරගෙන යාමේදී පෙනෙන කරුණක්. කෙසේ වුවත්, මේ තර්ජනය තවමත් අප නොසළකා හැරීම ඉදිරි දශක කිහිපය තුළ රටේ ජනතාව රෝගීන් බවට පත්වීම, ශ්‍රම බලකායේ කාර්යක්‍ෂමතාවය පහළ යාම වැනි රටේ ප්‍රගමනයට කෙළින්ම බලපාන බව රටේ බලධාරීන්ට නොපෙනීම ජාතියේ අවාසනාවක් බව නොකියාම බැහැ.

වාසනාවකට අපේ රටේ වායු දූෂණය ඉන්දියාවේ නවදිල්ලි නුවර හෝ චීනයේ බෙයිජිං නුවර තරම්ම බරපතල නොවූවත්, දැන් දැන් මහනුවර නගරයේ හා ඒ අවට වැඩිවෙමින් පවතින ශ්වසන ආබාධ ආශ්‍රිත ළමා රෝග, මෙයට කදිම උදාහරණයක්. එසේම කොළඹ නගරයේ අහස සමහර උදෑසනවල දකින මීදුම් සහිත හෝ අපැහැදිලි ස්වභාවය මේ තත්ත්‍වය ඉදිරියේදී ඇතිවිය හැකි ව්‍යසනයක පුරෝකථනයක්.

අප නොදැනුවත්වම ශරීරය තුළට ගමන් කරන මේ වාතය, වෙනත් සංඝඨක කිහිපයකින් මූලිකවම සමන්විතයි. එය නයිට්‍රජන් වායුව 78.09% ක්ම අඩංගු වන අතර 20.95 % ක් අඩංගු වන්නේ ඔක්සිජන් වලින්, 0.93% ක් වූ ආගන් වායුව ඉතිරිය සපුරන අතර, අප පාසල් යන කාළයේ 0.03% තිබූ කාබන් ඩයොක්සයිඩ් ප්‍රතිශතය දැන් 0.04% බවට පත් වී ඇත්තේ අපටත් හොරාම, අපේම නොසැළකිල්ල නිසා. ඉතිරිය වෙනස්වන ප්‍රතිශතයකින් යුතු ජලවාශ්ප වැනි දෑ වලින් සමන්විතයි. නයිට්‍රජන් වායුව අපට සෘජුවම අනවශ්‍ය වුවත්, එය නොමැතිනම් ජීවයක් පවතින්නට අවස්ථාවක් නැහැ. කෙළින්ම ගතහොත් ඇමයිනෝ අම්ල, ප්‍රෝටීන මෙන්ම DNA නිෂ්පාදනයට සෘජුවම සම්බන්ධවන නයිට්‍රජන් වායුව නොමැතිනම් ලෝකයම එකම ගිණි ගොඩක් විය හැකිබව බොහෝ දෙනෙකු අමතක කළ කරුණක්. නයිට්‍රජන්හි වූ අක්‍රීයතාවය නිසා සහ එය වායුගෝලයෙන් පහෙන් එකක්ම අයත් කරගෙන තිබෙන නිසා ඔක්සිජන් නිසා සිදුවන ස්වයංක්‍රීය දහනය පාලනය වනවා. සියයට සියයක් ඔක්සිජන් තිබුණේනම්, වායුගෝලය මෙතරම් ස්ථායී වන්නේ නැහැ.

දිනකට කොළඹ නගරය තුළට වාහන ලක්‍ෂ පහක් ඇතුළු වන අතර ඒවා තුළ මිලියන දෙකකට ආසන්න ප්‍රමාණයක් මිනිසුන් ගමන් කරනවා. මෙයින් වැඩිම වාහන ප්‍රමාණයක් (සියයට 87ක්) අයත් වන්නේ පෞද්ගලික ගමනාගමනයට, කාර්, යතුරුපැදි, සහ වෑන් මෙයින් ප්‍රධාන වනවා. නමුත් මේ පෞද්ගලික වාහනවල ගමන් කරන මිනිසුන් ප්‍රමාණය කොළඹට ඇතුළුවන සම්පූර්ණ ප්‍රමාණයෙන් සියයට 45 ක් පමණයි. සියයට හයක් පමණ වූ පොදු ප්‍රවාහන සේවයේ වාහනවල කොළඹට ඇතුළුවන ජනගහනයෙන් සියයට 51 ක ප්‍රමාණයක් ගමන් කරනවා. එසේ ගතහොත් කොළඹ රථවාහන තදබදයට වැඩිපුරම දායක වන්නේ පෞද්ගලික වාහනයි. මේ අතර මේ ලක්‍ෂ පහක වාහන අතර අඩුවැඩි වශයෙන් කාර්  (170,000)  , යතුරුපැදි (102,000), සහ ත්‍රීරෝද රථ (115,000)  සම සමව අයිතිය බෙදා ගන්නවා. ඉතිරිය වෑන් රථ (60,000) විසින් අයිතිකරගෙන තිබෙනවා. මේ අතර කොළඹට භාණ්ඩ ප්‍රවාහනය කරන වාහන ද ඉතිරිය සපුරනවා. කොළඹට පැමිණෙන වාහන බොහොමයක්ම පෞද්ගලික වාහන වුවත්, මේවායේ එන්ජින්වල තත්ත්‍වය තරමක් සුභදායක තත්ත්‍වයක තිබෙන්නේ දුම් සහතිකය අත්‍යවශ්‍ය කරුණක් වීම නිසා. අඩුවැඩි වශයෙන් දුම් සහතිකයේ නියම තත්ත්‍වය පිළිබඳ සැක සංකා ඇතත්, එය නියමිත පරාමිතීන්ගෙන් විශාල අපගමනයක් නැති නිසා, පරිසර හානියට පෞද්ගලික කාර් රථවලින් සිදුවන හානිය අඩුයි. නමුත්, ප්‍රවාහන ක්‍ෂෙත්‍රයේ නියැලෙන ත්‍රීරෝද රථ සහ බස්රථ වලින් පිටවන අපද්‍රව්‍ය සහ ඩීසල් දහනයෙන් බලය උපදවාගන්නා භාණ්ඩ ප්‍රවාහන රථ, මේ වායු දූෂණයට කෙළින්ම වග කියනවා. මේවායින් දුමට අමතරව, වායු ගෝලයට එකතු වන අංශූන් ප්‍රමාණය කොපමණදැයි ගණන් බැලිය යුතු නැහැ. ඒකක වශයෙන් කෙතරම් අඩු වායු දූෂණයක් පෞද්ගලික කාර් රථයකින් සිදු වුවත්, කාර් රථ ලක්‍ෂ දෙකකට අධික ප්‍රමාණයකින් වායු ගෝලයට එකතුවන අපද්‍රව්‍ය ප්‍රමාණය කෙතරම් වේ දැයි ගණන් බැලිය යුතුම නැහැ. එසේම මේ සියළුම වාහන, පැය ගණනක් රථවාහන තදබදයක හිරවී සිටියදී එකතුවන අහිතකර වායු ප්‍රමාණය කෙතරම්ද කියා කිසිවකු ගණන් බලා නැතුව ඇති. දැනට කොළඹ නගරය ඇතුළත වාහන ධාවන වේගය පැයට කිලෝමීටර 15ක් පමණ වෙනවා. එනම් බොහෝදුරට සෑම වාහනයක්ම පැයක් තුළ අඩුවැඩි වශයෙන් ගමන් කරන්නේ කිලෝමීටර 15ක තරම් දුරක්, අඩු ගියරයක මෙසේ ධාවනය වනවිට සිදුවන ඉන්ධන දහනය සහ එයින් පිටවන අපද්‍රව්‍ය ප්‍රමාණය ඉතා විශාලයි.

වායු දූෂණය දෙවැදෑරුම් වෙනවා. ඒ නිවාස හෝ ගොඩනැගිලි අභ්‍යන්තරයේ සහ එළිමහනේ ලෙසින්. එළිමහන් වායු දූෂණයට රථවාහන සහ කර්මාන්ත කෙළින්ම දායක වනවා. අභ්‍යන්තර වායු දූෂණයට බලපාන්නේ ගොඩනැගිලි අභ්‍යන්තර වායු නියාමන තත්ත්‍වයන්, ගොඩනැගිල්ල තුළ වූ මිනිසුන්, සහ වායු දහරා ගමන් ගන්නා මාර්ගයන් වනවා. නිවාස බොහොමයක් පිටත පරිසරයට නිරාවරණය වී ඇත්තේ ජනේල සහ වා කවුළු මගින්. මේ නිසා අභ්‍යන්තර වාතය සහ පිටත වාතය නිරන්තරයෙන්ම හුවමාරු වන නිසා එය විශාල වෙනසක් සිදු වන්නේ නැහැ. නමුත්, නිවස අභ්‍යන්තරයේ වූ වාතය නිරන්තරයෙන් පිටත වාතය හා හුවමාරු වන්නේ නැතිනම්, සහ එය වායුසමනයකින් සංසරණයක් සිදුවන්නේ නැතිනම්, අභ්‍යන්තර වාතයේ තත්ත්‍වය හානිදායක වන්නට පුළුවනි. නිවස ඇතුලත දල්වන පහන්, ඉටිපන්දම් මෙන්ම හඳුන්කූරු, මදුරුකොයිල් වැනි දුම් පිටකරන දෑ නිසා ද වාතයේ තත්ත්‍වය දූෂණය විය හැකියි. බොහෝදුරට හඳුන්කූරුවල ස්වල්ප වශයෙන් බහු-ඇරෝමැටික-හයිඩ්‍රොකාබන සහ බෙන්සීන් ව්‍යුත්පන්න අන්තර්ගතයි. මේවා පවතින්නේ සුළු වශයෙන් වුවත්, දීර්ඝකාලීන ආඝ්‍රාණය හරියටම දුම්වැටි ඉරීමකට හා සමාන විය හැකියි. දුම්වැටියක දුම පෙනහළුවලට ඇතුළු වන්නේ ෆිල්ටරයක් හරහා වුවත්, මදුරුකොයිල් සහ හඳුන්කූරු දුම පෙනහළුවලට යන්නේ නාසය හරහායි. මේ නිසා පෙරීමක් සිදු වන්නේ නැහැ. හඳුන්කූරුවලින් පිටවන දුමෙහි අන්තර්ගතය පිළිබඳ විශාල පර්යේෂණ ප්‍රමාණයක් සිදුවී නැති නිසා එයින් සිදුවන හානිය පිළිබඳ තවමත් ගණන් බලා නැහැ. මේ නිසා නිවසක් වායු සමනය කර නැතිනම්, එය නිසි ලෙස වායු සංසරණය වන ලෙස සැකසීම වැදගත්, බොහෝ ගෘහනිර්මාණශිල්පීන් මේ තත්ත්‍වය හොඳින් අවබෝධකරගෙන සිටින බව දැනීම සතුටට කරුණක්.

 

කොළඹ මේ තත්ත්‍වය වෙනස්, බොහෝ නිවාස සහ ගොඩනැගිලි වායුසමනය කර ඇති නිසා, ඇතුළත වාතයේ තත්ත්‍වය වාතය නියාමනය වන ආකාරය මත රඳා පවතිනවා. මේ නිසා මිනිසුන් බහුලව වෙසෙන ගොඩනැගිල්ලක, නිසා වායු සමනයක් අනිවාර්යයි. සමහරවිට විදුලිය ඉතිරිකිරීමට වායු සමන යන්ත්‍ර විටින් විට ක්‍රියාත්මක කළත්, ඉන් සිදු වන්නේ විදුලි හානියක් මෙන්ම සෞඛ්‍යමය හානියක්. එසේ විටින්විට ක්‍රියාත්මක කිරීම වෙනුවට උෂ්ණත්‍වය සෙල්සියස් අංශක 26 පමණ නිරන්තරයෙන් ක්‍රියාකරවීම බලශක්තිය අතින් මෙන්ම සෞඛ්‍යමය අතින්ද වාසිදායකයි.

අප කෙසේ කෙතරම් කතා කළත්, නගරයකට ඇතුළුවන වාහන ප්‍රමාණය සීමා කිරීමට එකවරම අපහසුයි. පසුගිය වසර කිහිපය තුළ කොළඹට ඇතුළුවන කාර් ප්‍රමාණය – යතුරුපැදි ප්‍රමාණය අභිබවා ගොස් තිබෙනවා. මේ නිසා කාර් රථ වලින් සිදුවන වායු දූෂණය, ඉන්ධන දහනය මෙන්ම, වාහන තදබදය ද ඉහළ ගොස් තිබෙනවා. මහනුවර නගරයේ වාහන තදබදය එහි පිහිටීම සමග එකතු වූ විට දැඩි අනතුරුදායක තත්ත්‍වයක් උදාකර තිබීම ඉතා අවාසනාවන්ත කරුණක්. මහනුවර නගරයේ පිහිටීම ඇත්තේ කඳු වලල්ලකින් මැදි වී බේසමක පතුල ආකාරයෙන්. මේ නිසා නගරයට නිසි වායු සංසරණයක් සිදු නොවනවා සේම, වාහන නිසා එකතුවන දුමාරය සහ වායූන් නගරය තුළ සහ ඉහළින් එකතැන රැඳෙන ස්වභාවයක් තිබෙනවා. එසේම මහනුවර පසුකර යන සෑම වාහනයක්ම නගරයට ඇතුළුවන නිසා මේ තත්ත්‍වය දරුණු වී තිබෙනවා. දළදා මාලිගාව අසලින් යන මාවත පිළිබඳ බොහෝ විවේචන සහ විවාද ඇතත්, මහනුවර නගරයේ වායු දූෂණයට සෘජුව බලපා ඇත්තේ එයම නොවෙයි. එම මාවත විවෘත කළත්, නගරයේ රථවාහන තදබදය අඩු වන්නේ නැත්තේ, නගර සැළසුමේදී නගරයේ මාර්ග අනාගත ජනගහන වැඩිවීමක් වෙනුවෙන් පුරෝකථනය කර නැතිව සැලසුම් කර ඇති නිසායි. කළ හැකි සහ කළ යුතු හොඳම දෑ වන්නේ, පිටපලාත්වලට යන වාහන, නගරයට ඇතුළු නොවී වෙනත් මගක් හරහා යාමට සැලසුම් කිරීමයි. මෙයින් නගරයට ඇතුළුවන වාහන ප්‍රමාණය අඩු වනවා. එසේම නගරය තුළ පෞද්ගලික වාහන සීමා කර, පොදු ප්‍රවාහන සේවය කාර්යක්‍ෂම කිරීම මෙන්ම, නගරයේ රථවාහන තදබදය උපරිම කරන ගුඩ්ශෙඩ් බස් නැවතුම්පළ එතැනින් ඉවත් කර වෙනත් තැනක ස්ථාපනය කිරීම මගින් මහනුවර වූ වායු දූෂණ තත්ත්‍වය තරමක් දුරට පාලනය කර ගැනීමට හැකියි. එසේ නොකළහොත්, මහනුවර නගරයේ ජනගහනයෙන් සියයට පනහකට වඩා පෙනහළු ආබාධවලින් යුත් පරපුරක්  අනාගතයේදී බිහිවීම වලක්වාගත හැකි වන්නේ නැහැ. මේ අප අනතුරට හෙලන්නේ අපේ අනාගත පරපුර බව සිහියේ තබාගත යුතුමයි.

කොළඹ නගරයේ තත්ත්‍ව තරමක් වෙනස් වන්නේ එය මුහුදු සුළඟ හා නිරන්තරයෙන් සංසරණයට භාජනය වීම නිසායි. එසේ වුවත්, කොළඹ නගරයේ තත්ත්‍වය ද බරපතල අයුරින් අනතුරුදායක තත්ත්‍වයකට පත්ව ඇත්තේ නිසි නගර සැලසුමක් නොමැති නිසායි. බොහෝ ජනාකීර්ණ නගර සැලසුම් කිරීමේදී වායු සංසරණ රටාවන් සැලකිල්ලට ගෙන සැලසුම් සිදු කරනවා. මේ නිසා බොහෝ මංමාවත්, එක්තරා රටාවකට, වාතය ගලාගෙන යාමට හැකි පරිදි සැලසුම් කර තිබෙනවා. උදාහරණයක් ලෙස බම්බලපිටිය ප්‍රදේශය ගතහොත්, මුහුද පෙදෙසේ සිට සැලසුම් කර ඇති මාර්ග හරහා මුහුදු සුළං රට තුළට ගලාගෙන එනවා. මේ නිසා වායු දූෂණය අඩු වනවා. නමුත්, දැන් දැන් සැකසෙමින් පවතින මහා පරිමාණ සුවිසල් ගොඩනැගිලි ස්ථාපනය කර ඇති ස්ථාන නිසා මේ වාතය ගලා යාමට බාධා පැමිණිය හැකියි. මේ නිසා කොළඹ නගරය තුළත්, වාතය නිසි ලෙස සංසරණය නොවීම ඉදිරියේදී සිදුවිය හැකියි. මෙයට, කොළඹ නගරයට ඇතුළුවන වාහන වලින් පිටවන දුම සහ අංශූන් එකතු වූ විට, මිනිසුන්ට අනිවාර්යයෙන් මුව වැසුම් පැළඳීමට සිදුවනු නියතයි.

නවදිල්ලියේ මෑතක පැවැත්වූ ක්‍රිකට් තරඟයකදී, ශ්‍රී ලංකා කණ්ඩායමට මුවවැසුම් පැළඳීමට සිදු වූයේ තරඟය බේරා ගැනීමට මෙන්ම නවදිල්ලි වායු තත්ත්‍වය නරක අතට හැරී තිබූ නිසා. මේ තත්ත්‍වය චීනය, ඉන්දියාව, පකිස්ථානය සහ බංග්ලාදේශය  යන රටවල දැකිය හැකි කරුණක්. මේ රටවල ප්‍රධාන නගරවලට ඇතුළුවන වාහන ප්‍රමාණය සහ අධික ජනගහනය මෙයට සෘජුව දායක වනවා. මේ නිසා ඒ නගර විටින්විට නගරයට ඇතුළුවන වාහන සීමා කරනවා. මෙය රථවාහන පාලනයට, තදබදය අවම කිරීමට මෙන්ම වාතයේ තත්ත්‍වය ඉහළ නැංවීමට දායක වනවා. කොළඹ නගරයේ වායු දූෂණයට සියයට 60ක දායකත්‍වයක් ලබා දෙන්නේ නගරයට ඇතුළුවන රථවාහන බවට ගණන් බලා තිබෙනවා. අවාසනාවට ශ්‍රී ලංකාවේ මිනිසුන්ගේ මානසික මට්ටම පොදු යහපත තකා කටයුතු කිරීමට සැකසී නැති නිසා, මේ නීතිරීති පැනවීමට රජයට හැකියාවක් නැහැ. එසේම රජයද, දීර්ඝකාලීන යහපතට වඩා ගැලරියට වින්දනය සැපයීමට කටයුතු කරන නිසා එය ද සිදු වන්නේ නැහැ. මේ තත්ත්‍වය පාලනය කිරීමට අනිවාර්යයෙන්ම වාහන සීමා කළ යුතුමයි. එසේම පරිසර හිතකාමී පොදු ප්‍රවාහන සේවාවන් වැඩි කල යුතුයි.

මෙවර අයවැයෙන් යෝජනා වූ විදුලියෙන් ක්‍රියාකරන වාහන ගෙන්වීම ඉහළ නැංවීම, පොදු ප්‍රවාහනයට විදුලි වාහන යොදා ගැනීම සහ වසර 2040 වනවිට ඉන්ධනවලින් ධාවනය වන වාහන මාර්ගවලින් ඉවත් කිරීම වැනි ප්‍රායෝගික සහ පරිසර හිතකාමී යෝජනාවන් අගය කළ යුතුමයි. නමුත් අවාසනාවකට ලාංකීය ජනසමාජය විවිධ දේශපාලන හේතූන් නිසා එවැනි යෝජනාවන් විවේචනය කරමින්, එය නොකෙරෙන තැනට කටයුතු කරනවා විනා, එය ප්‍රායෝගිකව කළ හැක්කේ කෙසේදැයි සිතා බලනවා අඩුයි. මේ නිසා මේ කටයුතු අඩාල වනවා විනා, ක්‍රියාවට නැංවෙන්නේ නැහැ. සංවර්ධිත රටවල් මේ ඉලක්ක සඳහා යන ගමන වේගවත් කර තිබෙනවා. ජර්මනිය සහ ප්‍රංශය, සිය විදුලිබල නිශ්පාදනයෙන් සියයට 80 ක්ම පුනර්ජනනීය බලශක්තියෙන් සපුරා ගන්නවා. ඒ රටවලට ඉන්ධන ආනයනය බොහොම සුළු කටයුත්තක්. එසේම සූර්යාලෝකය සැපයෙන්නේ දිනකට පැය හතරක් හෝ පහක් වැනි සුළු කාළයක්. නමුත්, ඒ රටවල මහජනතාව මෙන්ම රජය ද එකා වන්ව කටයුතු කරන්නේ පොදු යහපත වෙනුවෙන්.

රටේ කර්මාන්තවලින් සහ තාප- ගල්අඟුරු බලාගාරවලින් පිටවන කාබන් ඩයොක්සයිඩ් සහ අංශුමය අපද්‍රව්‍ය නිසා ද වාතය දූෂණය වනවා. මේ නිසා මේ විමෝචනයන් නිසි ලෙස නියාමනය විය යුතුයි. වාසනාවකට බොහොමයක් කර්මාන්ත කොළඹ නගරයෙන් ඈත්ව පිහිටුවා තිබීම නිසා කොළඹ නගරයේ වායුව දූෂණය වීම අවමයි. එසේම ඒ කර්මාන්ත සහිත පෙදෙස් හොඳින් වාතාශ්‍රය ලබන නිසා, දූෂීත වායුව පරිසරයේ ඉහළට විසිරී යන නිසා මිනිසුන්ට ඇතිවන ආචරණය අඩුයි.

ලංකාවේ පැවති රජයන් මෙන්ම පවතින රජයන් ද මේ තත්ත්‍වය සමනයට කටයුතු යොදා තිබෙනවා. වසර 2000 දී වායු තත්ත්‍වය නියාමනය කිරීමට ජාතික ප්‍රතිපත්තියක් සැකසීම, 2002 දී වාහන ඉන්ධනවල ඊයම් භාවිතය නැවැත්වීම, 2003 දී සල්ෆර් අඩු ඩීසල් ජාතික පද්ධතියට එකතු කිරීම, පහර දෙකේ ත්‍රී රෝද රථ එන්ජිම් තහනම් කිරීම සහ 2008 වසරේ දියත් කළ වාහන ලියාපදිංචියේදී වායු විමෝචන සහතිකය අනිවාර්ය කිරීම වැනි ඉතා වැදගත් නීතිරීති ක්‍රියාත්මක කිරීම මගින් මෙම තත්ත්‍වය පාලනයට කටයුතු යොදා තිබෙනවා. නමුත් රජයට පමණක්ම මේ කටයුත්ත සිදු කිරීමට නොහැකියි. අප ද, මේ තත්ත්‍වය පාළනයට එක් විය යුතුයි. එකතුවන කැලි කසල වෙන් කිරීම අප සිදු කළත්, බොහෝ දෙනෙකු පොලිතීන් පිළිස්සීම තවමත් සිදු කරනවා. පොලිතීන් සහ ප්ලාස්ටික් පිළිස්සීමේදී  ඒවා සැකසීමට යොදා ගන්නා කාබනික සංයෝග දහන ඵල වශයෙන් වාතයට මුදාහැරෙනවා. එසේම දහනය වීමේදී ඩයොක්සීන් නම් අතිශය විෂ සහිත සංයෝගය නිකුත් වනවා. මේ ඩයොක්සීන් විසින් හෘද රෝග, ඇදුම, පිළිකා, ආදිය සෘජුව ඇති කරන අතර අපේ ශරීරවල තැන්පත්වීමද සිදු වනවා. මෙසේ තැන්පත් වන ඩයොක්සීන් මවකගෙන් දරුවාට සම්ප්‍රේෂණය වන්නට පුළුවන්. මෙය හෝමෝන පද්ධතිය වෙනස් කරන නිසා දරුවන්ගේ ලිංගික භාවය සම්බන්ධව බලපෑම් කළ හැකියි. සමහර රටවල අන්තර්-ලිංගිකයන් (Transgender) ජනගහනය වර්ධනය වීමට මෙය එක් හේතුවක් ලෙස සොයාගෙන තිබෙනවා. ඔබේ දරුවන් ගැහැණු හෝ පිරිමි ලිංගික අනන්‍යතාවයක් නැති පිරිසක් කිරීමට බලාපොරොත්තුවක් තිබේනම්, ඔබ ඉදිරියටත් ප්ලාස්ටික් සහ පොලිතීන් අපද්‍රව්‍ය පිළිස්සීම කළ හැකියි. නමුත්, නව නීති මගින් ප්ලාස්ටික් හෝ පොලිතීන් අපද්‍රව්‍ය පිළිස්සීම තහනම් කර ඇති බව සහ එය දඬුවම් ලැබිය හැකි වරදක් බව බොහෝ දෙනා නොදන්නා කරුණක්.

එසේම අප බොහෝ දෙනෙකු තම තමන්ගේ ආගමට ඇති අධික ශ්‍රද්ධාව නිසාම සහ ඉක්මනින් නිවන් යාමේ අභිප්‍රාය නිසා හැකි සෑම අවස්ථාවකම හැකි පමණින් අධිකව සුවඳකූරු සහ සුවඳ කුඩු පිළිස්සීම, නිවසේ මෙන්ම ආගමික ස්ථානවලද දැකිය හැකි පොදු කරුණක්. මේ නිසා නිවස සහ ආගමික ස්ථාන දුමින් පිරී ගියත්, අප බොහෝ ශ්‍රද්ධාවෙන් ඒ දුම ආඝ්‍රාණය කරන්නේ ඉක්මනින්ම නිවනට ලඟාවීමට ඇති ආසාවෙන්. එය ඉතා නිවැරදි කරුණක්. මේ දුම ආඝ්‍රාණයෙන් ඔබේ ජීවිතය තරමක් කෙටි කර ගත හැකියි. ජීවිතය කෙටි කර ගැනීම මගින් සසර කෙටි විය හැකියි. මේ දුමෙහි ද විවිධ කාබනික සංයෝග අන්තර්ගතයි.

විශ සහිත දුමාරයක්, ශරීරයට අහිතකර අංශු සහිත වායුවක් ආඝ්‍රාණය කිරීම නිසා ඇතිවන ආචරණ, වායුව හෝ දුමාරය ආඝ්‍රාණය කරන කාල සීමාව, එහි සාන්‍ද්‍රණය, සහ වෙනත් පාරිසරික සහ ජෛවීය සාධක බලපානවා. මේ නිසා එසේ දූෂිත වාතයට නිරාවරණය වීම හැකිතාක් අවම කිරීම  සෞඛ්‍යයට හිතකරයි. දැනට ලංකාවේ කර්මාන්තවල නියැලෙන බොහෝ දෙනා එසේ ක්‍රියාකිරීමේදී ආරක්‍ෂක වත්පිළිවෙත් අනුගමනය කරන්නේ නැහැ. බොහෝවිට තීන්ත ආලේපනය, වඩුවැඩ, මේසන්වැඩ, වෙනත් රසායන කර්මාන්ත ආදියෙහි නියැලෙන ඔබ අනිවාර්යයෙන්ම මුව වැස්මක් පැළඳිය යුතුමයි. මේ සියළුම කර්මාන්තවලින් ඉතා කුඩා ඇහැට නොපෙනෙන අංශූන් නිකුත් වනවා. මේවා අප පෙනහළුවලට ගොස් එහි තැන්පත් වූ පසු, ඇදුම වැනි පෙනහළු රෝග, විවිධ ආසාත්මිකතාවයන් මෙන්ම අවසානයේ පිළිකාවලටද අතවැනීමක් වනවා. මේ නිසා නිරතුරුවම මුව වැස්මක් පැළඳීම මගින් මේ අවදානම අඩු කරගත හැකියි.

දැන් දැන් රථවාහන නියාමනයේ යෙදෙන පොලිස් නිලධාරීන් මුව වැසුම් පැළඳ සිටිනු දැකීම සතුටට කරුණක්. ලංකාවේ කර්මාන්තවල නියැලෙන්නන් හැරුණුකොටගෙන වායු දූෂණයට වැඩිපුරම ලක් වන්නේ රථවාහන නියාමනයේ යෙදෙන පොලිස් නිලධාරීන්. ඔවුන්ගේ සෞඛ්‍යය ආරක්‍ෂා කිරීමට මුව වැසුම් අනිවාර්ය කිරීම ඉතා යහපත් කරුණක්.

වායු දූෂණය නිසා අපේ සෞඛ්‍යය පිරිහෙනවා සේම අපි අපේ අනාගත පරම්පරාවට ඉතිරිකර යන ලෝකයද අපවිත්‍ර වනවා. මේ නිසා හැකිතාක් දුරට පුනර්ජනනීය බලශක්ති ප්‍රභව භාවිතය, පොලිතීන්, ප්ලාස්ටික් භාවිතය අවම කිරීම සහ ඒවා පිළිස්සීමෙන් වැලකීම, පරිසරයට දූෂිත අංශු එකතු කරන කටයුතුවලින් ඈත්වීම ඔබටත්, අනාගතයටත් සිදුකරන සුවිසල් ආයෝජනයක්.

ඒ වගේමයි……හඳුන්කූරු වැඩියෙන් පත්තු කළාට ඉක්මනින් නිවන් යන්නෙ නෑ……