අපේ දරුවන්ට අවශ්‍ය STEM ද, STEAM ද, STREAM ද ?

රටක ප්‍රගමනයට දායක වන්නේ ජනතාවයි. රටක ජනතාව බුද්ධිමත් වනවිට, උගත් වනවිට ප්‍රගමනයට දායක විය හැකි ගුණාත්මක භාවය වැඩිය. රටක නූගත් ජනතාවක් සිටිනවිට, දේශපාලනඥයාට ඔවුන් රවටා තම සිතැඟි පරිදි කටයුතු කිරීමේ හැකියාව වැඩිය. මේ නිසා කපටි – අවස්ථාවාදී දේශපාලනඥයින් කරනුයේ නූගත් ජනතාවක් බිහිකිරීමට අධ්‍යාපන අවස්ථා, හැකියාවන් අවම කර, ජනතාවට අවශ්‍ය මූලික සහ වෙනත් සිල්ලර අවශ්‍යතා වැඩි දියුණු කර, තාවකාලිකව ඔවුන් සතුටු කර ඡන්දය ලබා ගැනීමයි. එසේම රටක නායකයන්ගේ උගත් – නූගත් බව අනුව සහ රටට ඇති ආදරය අනුව රට වෙනුවෙන් කෙරෙන ප්‍රතිපත්ති වෙනස්වීම් අනුව රට ඉදිරියට හෝ පසුපසට යාම සිදු වේ.

සීඝ්‍ර ආර්ථික ප්‍රගමනයට දැඩිලෙස කැප වී සිටින, කොරියාව, වියට්නාමය, චීනය, වැනි රටවල් මෙන්ම, තාක්‍ෂණිකව දියුණු වූ බටහිර රටවල ද සිදු වන්නේ සිය අනාගතය භාර ගැනීමට සිටින ළමා පරපුර දැනුමින් උගත්කමින් සන්නද්ධ කිරීමයි. එවිට, දැන්ම නොවුවත්, අනාගතයේදී හෝ රට කෙමෙන් කෙමෙන් ප්‍රගමනය කරා ගමන් කරනු ඇත.

පසුගිය ලිපියේ සඳහන් කළ පරිදිම STEM යනු විද්‍යාව, තාක්ෂණය, ඉංජිනේරු විද්‍යාව හා ගණිතය ඒකාබද්ධ කරන අධ්‍යාපනික න්‍යායික විෂයයක්. මෙය එක් එක් විෂයය වෙන වෙනම ඉගැන්වීම වෙනුවට, ගුරුවරුන් විසින් එක් එක් ව්‍යාපෘතියට STEM හි සමහරක් හෝ සියළුම අංගයන් ඇතුළත් කිරීම සඳහා අරමුණු කරයි. ඒ නිසා එය පෙර සිදු වූ විෂය මූලික, විභාග මූලික අධ්‍යාපන රටාවකට වඩා, එක් එක් හෝ කණ්ඩායම් ව්‍යාපෘති හරහා සිදු වන, දැනුම මූලික සමාජයකට මඟපාදන  පුළුල් ප්‍රවේශයක් වනු ඇත.

මේ STEM ඉගැන්වීම, සාමාන්‍ය පාසැලක සාමාන්‍ය පන්ති කාමරයක් තුළදීම සිදු කළ හැකි අතර, අවශ්‍ය වන්නේ විෂයයන් සමෝධානිත කර, අවශ්‍ය පරිදි ඒ ඒ විෂයයන් අදාල කරගෙන දරුවන්ට ඉගැන්වීමයි. ඒ සමෝධානිත කිරීමට සෑම විටම STEM විෂයයන් හතරම එක් කර ගැනීමට අවශ්‍ය වන්නේ නැත. නමුත්, හැකි සෑම විටම ඒ ඒ විෂයයන්ගෙන් ලබා ගත හැකි දැනුම එයට එක් කිරීමෙන් දරුවාගේ නිර්මාණාත්මක භාවය, පරිකල්පන ශක්තිය සහ ව්‍යවසායකත්‍වය උපරිම තත්ත්‍වයට ගෙන ආ හැක. එසේම තවත් සමහර විටක සුවිශේෂී STEM පන්තිකාමර, පාසැල් ආදියද සැකසිය හැකිය. මෙහි විෂයය නිර්දේශයන් නවමු ආකාරයක් ගන්නා අතර ශිෂ්‍ය මූළික, දැනුම මූලික, සහ කුතුහලය මූලික කරගත් අධ්‍යාපන ක්‍රමයක් සකස් වේ. වඩාත්ම වැදගත් වන්නේ විෂයයන් උගන්වන ගුරුවරයාගේ නිර්මාණශීලීත්‍වය සහ නව්‍යකරණ හැකියාවයි. ගුරුවරයා සාම්ප්‍රදායිකව සිතන්නෙකු නම්, එතැන STEM පරිසරයක් නිර්මාණය නොවේ.

මේ විශේෂිත පාසල්හි STEM වැඩසටහනේ අරමුණු වෙනස් විය හැකි අතර, STEM හි සමස්ත අරමුණු කිහියක් වනුයේ STEM සාක්ෂරතාවය හා කණ්ඩායම් සහභාගීත්වය, විශේෂයෙන් තරුණ තරුණියන් හා ජාති, ආගම්, වර්ණ ආදී එකිනෙකට වෙනස් පසුබිමින් පැමිණෙන අයගේ කණ්ඩායම් හැඟීම ශක්තිමත් කිරීම, STEM දැනුම් බලකාය ශක්තිමත් කිරීම මගින් තාක්‍ෂණික සාක්‍ෂරතාවය ඉහළ නැංවීම සහ ඒ හරහා රට තුළ දැනුම් ආර්ථිකයක් ඇති කිරීමයි.

STEAM යනු කුමක්ද ?

STEAM යනු මේ සමෝධානිත විෂයයන් හතරට කලාව එකතු වීමයි. එහිදී දරුවා සමෝධානිත STEM විෂයයන් කලාත්මකව ඉදිරිපත් කිරීම, කලාත්මකව දැකීම සහ වෙනත් මාධ්‍යයකින් වෙනත් කෝණයකින් අධ්‍යයනය කිරීම සිදු කෙරේ.. උදාහරණයක් ලෙසින් රසායනිකව ස්ඵටික කරන ලද ලුණු, හෝ සූකිරි ලෙසින් අප දරුවන් හඳුන්වන ස්ඵටික කරන ලද සීනි ගත හැකිය. විද්‍යාත්මකව – විශේෂයෙන්ම රසායන විද්‍යාත්මකව න්‍යායික වශයෙන් ලුණු ස්ඵටික කරණය සරළව ඉගෙන ගන්නා දරුවා ගණිතමය භාවිතයෙන් ස්ඵටිකකරණයට අවශ්‍ය ලුණුවල බර ප්‍රමාණය, අවශ්‍ය ජලය ප්‍රමාණය ගණනය කරනු ලබයි. එය සිය තාක්‍ෂණික හැකියාවන් භාවිතා කර ස්ඵටිකකරණයට ලක් කරයි. එවිට අඩු වැඩි වශයෙන් ඔහු, විද්‍යාව, තාක්‍ෂණය, ඉංජිනේරු විද්‍යාව සහ ගණිතමය හැකියාවන් ප්‍රයෝජනයට ගනී.. මෙසේ ස්ඵටිකකරණය විවිධ මාධ්‍යවල, විවිධ කාලවල, විවිධ පරිසර තත්ත්‍ව යටතේ වෙනස් වීම, විවිධ අවස්ථාවන්හිදී විවිධ සංයෝගවල ස්ඵටික හැඩතල ආදිය ද ඔහු උගෙනී. මෙම හැඩතල සහ ස්ඵටික ආශ්‍රයෙන් විවිධ කලා නිර්මාණ සැකසීම, විවිධ වර්ණා ගැන්වූ ස්ඵටික කලාත්මකව යොදාගෙන නිර්මාණ කිරීම වැනි හැකියාවන් දරුවා තුළ ඇතිකිරීම සහ ඒවා ඔප්නැංවීම STEAM මගින් සිදු කෙරෙයි. සමහරවිට එම හැකියාවන් මගින් දරුවා අනාගත ව්‍යවසායකයෙකු වීම දක්වා ව්‍යාප්ත කළ හැකිවෙයි.

දරුවන් ස්වභාවයෙන්ම කුතුහලයෙන් පිරි සත්ත්‍ව කොට්ඨාසයකි. මේ නිසා දරුවාගේ කුතුහලය වර්ධනය, දරුවාගෙන් නිරතුරු නැගෙන ප්‍රශ්න වදයක් සේ නොසලකා දරුවා වෙනුවෙන් කැප වී දරුවා සමගම ඒවාට පිළිතුරු සෙවීම සහ දරුවා ඒ වෙත නැඹුරු කර ඔහු/ඇයගෙන්ම පිළිතුරු ලබා ගැනීම මගින් දරුවාගේ නිර්මාණාත්මක භාවය, පරිකල්පනය ආදිය දියුණු වේ.

STREAM යනු කුමක්ද ?

STEM, සහ STEAM විෂයයන්ට R වලින් හැඳින්වෙන විෂයයක් එකතු වීම සරළව STREAM ලෙසින් දැකිය හැකි වුවත්, විවිධ රටවල, විවිධ අර්ථකතන සහ විවිධ ප්‍රමුඛතා අනුව මේ R වලින් හැඳින්වෙන විෂයය පරාසය වෙනස් විය හැකිය. සමහර රටවල මේ R අර්ථ දක්වා ඇත්තේ READING, wRiting, නොහොත් කියවීම සහ ලිවීම වුවත්, සමහර තාක්‍ෂණිකව දියුණු රටවල් එය ROBOTICS  – රොබෝ තාක්‍ෂණය ලෙසින් අර්ථ දක්වා ඇත. කියවීම සහ ලිවීම අධ්‍යාපනයේ මූළික අංගයක් බවට තර්කනය කරන කෙනෙකුට එය නවමු විෂයය ක්‍ෂෙත්‍රයක් ලෙසින් නොපෙනුනත්, දැන් දැන් දරුවන්ගේ විචාර බුද්ධිය හීන වීම, ප්‍රකාශනයේ මැලිකම වැනි දෑ වලට පිළියමක් වශයෙන් මෙය එකතු කර ඇත. නමුත්, මේ සියල්ලම සමෝධානිතව ඉගැන්වෙන නිසා අවසානයේ STEM ද, STEAM ද, STREAM ද යන තර්ක යටපත් වී ඉගැන්වෙන දෑවල අන්තර්ගතය ඉස්මතු වේ.

එසේම Robotics තාක්‍ෂණයද, එකතු වීම ඉංජිනේරු විද්‍යාව සහ තාක්‍ෂණයේ තවත් පියවරක් ලෙස හැඳින්විය හැකියි. දැන් දැන් ඉංජිනේරු විද්‍යාවද සිය වෙන් වෙන් වූ විෂයය ක්‍ෂෙත්‍රවලට සීමා නොවී Mechatronics වැනි පුළුල් විෂයය පරාසයන්ට අනුගත වීමෙන් පෙනී යන්නේ අපට එක් එක් විෂයයන් වෙන් වෙන්ව ඉගෙනගෙන දිගු ගමනක් යා නොහැකි බවයි.

තාක්‍ෂණිකව ඉදිරියට යාම නිසා ආගම පසුපසට තල්ලු වූ සමහර බටහිර රටවල්  මෙන් නොව සමහර ආසියාතික  රටවල් මේ R – Religion නැතහොත් ආගම ලෙසින් ද අර්ථ දැක්වෙන අවස්ථා නැතුවාම නොවේ. සමහර අධ්‍යාපනඥයින් STEM අධ්‍යාපනයට ආගමෙහි ඇති සම්බන්ධය විවේචනය කරන නමුත්, අධ්‍යාත්මික සංවර්ධනය දරුවාට ලබාදීම, සදාචාරාත්මක හැදියාවන් ඔප් නැංවීම, නීතිය හා සාමයට අවනත වීම, අන්‍යයන්ගේ මත වලට ඇහුම්කන්දීම සහ ඉවසීම, ආදී විද්‍යාවෙන් සහ තාක්‍ෂණයෙන් ඉගැන්විය නොහැකි දේ ආගම සහ ප්‍රජාචාරය වැනි ක්‍ෂෙත්‍ර හරහා දරුවා වෙත සම්ප්‍රේෂණය කළ හැකිය.

මේ නිසා පෙර ඉගැන්වූ කිසිදු විෂය ක්‍ෂෙත්‍රයක කොටස් ඉවත් වීමක් සිදු නොකර මේ STEM විධි ක්‍රමයන් අධ්‍යාපනයට අනුගත කිරීම ක්‍රමානුකූලව සිදු කළ හැකිය.

සෑම දරුවකු තුළම අඩු වැඩි වශයෙන් කලාකරුවකු, විද්‍යාඥයෙකු සහ ඉංජිනේරුවරයෙකු ජීවත් වේ. ඒ දරුවාගේ සහජ හැකියාවන් හඳුනාගෙන ඒවා ඔප් නැංවීම මගින් සමාජයට ඔහු වැඩදායී වනවා පමණක් නොව, තමන්ට හුරු නොවන, රුචි නොවන විෂය ක්‍ෂෙත්‍රයකට බලෙන් ඔහු/ඇය එබ්බවීම මගින් දරුවාගේ නිර්මාණශීලීත්‍වය, පරිකල්පනය විනාශ වනවා පමණක් නොව ඒ දරුවාට සහ දරුවා හරහා ලෝකයට අනාගතයේ ලැබිය හැකි බොහෝ දේ අහිමි වීමක් ද සිදු වේ.

අද ලෝකය විභාග මූලික අධ්‍යාපන රටාව ක්‍රමයෙන් බැහැර කරමින්, දරුවන්ට නිදහසේ ළමා කාළය ගත කර ඔහු/ඇය තුළ ජීවත් වන නිර්මාපකයා, කලාකරුවා, ව්‍යවසායකයා ඉස්මතු කර ගැනීමේ වෑයමක නිරතව සිටී. අවාසනාවකට අප තවමත්, දරුවා පෙර පාසැලේ සිටම දැඩි විනය සහිත, රාමුවකට කොටු වූ සහ අතිශය තරඟකාරී විභාග මූලික අධ්‍යාපන රටාවකට හිර කරමින් දරුවන්ගේ ළමා කාළය සොරා ගනිමින් සිටිමු. දැන් දරුවන් ගතහොත් ඔවුන් අතරින් නිදහසේ සිතන දරුවන් සහ සිත නිදහස් දරුවන් සොයා ගැනීම ඉතා අපහසු කරුණක් වී තිබේ පාසැලට ගොස් පැමිණි වහාම, හෝ පාසැලෙන් කෙළින්ම විවිධාකාර අමතර පන්තිවලට යන දරුවා නිවසට පැමිණෙන්නේ ඇඳිරි වැටුනු පසුවයි. දරුවා පරිසරයේ සුන්දරත්‍වය, සතුන් ගහකොළ විචක්‍ෂණශීලීව දකින්නේ ඉතාමත් කලාතුරකිනි. සතුන්ගේ හැසිරීම, ගහකොළවල වෙනස්වීම් දරුවා දකින්නේ රූපවාහිනියෙන් හෝ පින්තූර පොත් මගින් පමණි. දරුවා දෙමාපියන් හා ගතකරන්නේ ද සීමා සහිත කාළයකි. ඊට වඩා කාළයක් දරුවා රූපවාහිනිය හෝ වීඩියෝ ක්‍රීඩා සමග ගත කරති. පෙර ලිපියක සඳහන් කළ පරිදිම පහ ශ්‍රේණිය ශිෂ්‍යත්‍ව විභාගය සමත් දරුවන් සෑම දහ දෙනෙකුගෙන්ම හය දෙනෙකු කිසියම් හෝ මානසික අසමතුලිතතාවයකින් පෙළෙන අතර ශිෂ්‍යත්‍වය සමත් දරුවන්ගෙන් සියයට අසූ පහක් පමණ උසස් පෙළ අසාර්ථක වීමේ ප්‍රවණතාවයක් ද දැකිය හැකි බවයි.

අපි, දරුවන්ට ළමා කාළය ළමයින් සේ ගත කිරීමට ඉඩ දෙමු. දරුවා නිදහසේ වැඩුනු පසු, සිය මනස නිසි ලෙස නිසි ක්‍රමයට හැදුන පසු, විෂයය කරුණු ග්‍රහණය කිරීම එතරම් අපහසු නොවනු ඇත. එය පර්යේෂණ වලින් පවා හොඳින්ම ඔප්පු වූ කරුණකි. ෆින්ලන්තය වැනි රටවල අධ්‍යාපන ක්‍රම සැකසී ඇත්තේ දරුවන් සහ ඔවුන්ගේ නිදහස මූළික ක්‍රමයකටයි.

කෙසේ වුවත් මේ සියල්ලම සැබෑවක් වීමට දරුවන්ට වඩා දෙමාපියන් වන අපගේ සහ ඔවුන්ට මග පෙන්වන ගුරුවරුන්ගේ ආකල්ප විප්ලවයක් සිදු විය යුතුමය. දරුවා දරුවකු සේ දැක, ඔවුන්ට නිසි මග පෙන්වීම, ඔවුන්ගේ නිදහස, නිර්මාණාත්මකභාවයන්, කලාත්මක භාවයන් නිසි ඇගයීමකට ලක් කර, ඒ මඟ ඔවුන් යැවීමෙන්, හැම දෙනාම දොස්තරවරු, ඉංජිනේරුවරු කරන්නට දත කනවාට වඩා සුවයක්, දරුවන්ට, දෙමාපියන්ට, ගුරුවරුන්ට මෙන්ම, සිය තරුණ ශ්‍රම බලකාය නිසි ලෙස යොදා ගැනීම තුළින් රටේ සංවර්ධනයට ද උපකාරී වනවා ඇත.

නායකයින්ට, දෙමාපියන්ට, ගුරුවරුන්ට, සමාජයේ සියල්ලන්ටම, තම තමන්ගේ පෞද්ගලික න්‍යාය පත්‍ර සහ තමන්ම තනා ගත් රාමු වලින් ඉවත්ව, රටක්  වශයෙන් සිතීමේ කාළය උදා වී ඇත. දරුවන් වෙනුවෙන් අප අද කරන මේ ආයෝජන ඵල දරන්නේ තව දශක කිහිපයකින් වියහැක.. නමුත්, එය අදම කළ යුතුව තිබේ… නැතහොත් ඉදිරි දශකයේ ද අප මැදපෙරදිගට ගෘහසේවිකාවන් සපයන, අපේ කාන්තාවන් ඇඟළුම් මසා පිටරටට විකුණන, ගණිකා මඩම් සහ සම්බාහන ආයතන තුළ ජීවිතය දියකර හරින තරුණියන් සහ පිරිමින් ත්‍රීරෝද රථ රියැදුරන් වන සමාජයක ජීවත් විය හැකිවනු ඇත.

ඔබේ දරුවාගේ අනාගතය පිළිබඳ තීරණය ඔබ සතුයි.